Куќа на Александар Шукарев

Објектот е проектиран во 1928 год. Објектот е изграден во 1933 год.

П+2

Во времето на изградба: приземје со мезанин (источниот дел на куќата) биле сместени два дуќани. Во едниот дуќан била прочуената продавница за текстил на Ацо Шукарев, а во вториот била сместена Банка која во 1948 год. го продала просторот на семејството Зографски. Приземје (западен дел) и катови: домување. Моментален програмски опис: приземје (влез од јужната страна на куќата): адвокатска канцеларија на Андреја Весов (сегашен сопственик на куќата); приземје со мезанин кон уличниот фронт во источниот дел на куќата: два дуќани од кои во едниот сѐ уште се наоѓа најстариот трговски објект кој сѐ уште е во функција и во сопственост на истото семејство - саатчискиот дуќан на семејството Зографски. Приземје (западен дел) и катови: домување.

Објектот е изграден во масивен конструктивен систем. Кровната конструкција е дрвена. Дрвената граѓа вградена во куќата била сушена три години пред да се монтира.

Двоводен покрив покриен со ќерамиди.

Фасадата е малтерисана со варов малтер со жолта боја, изобилство на штукатурна архитектонска пластика со флорални и геометриски мотиви изработени во посветла боја и теракотни украси на главната и останатите две фасади.

Надворешната столарија со дрвени врати и прозорци со хоризонтална поделба, влезната порта во двор од ковано железо, декоративно обработена.

Куќата има заден двор на две нивоа со помошни објекти кои се според планот на архитектот. Партерната обработка - непозната.

Во времето на изградба на куќата на Шукареви, Велес бил град со богат и развиен еснафски живот, што се должело на неговата стратешка позиција. Првиот воз во Македонија пристигнал во Велес од Солун во 1873 год., а со него и можноста многу велешани да патуваат во странство за печалба или трговија, од каде ги носеле новите трендови и влијанија во градот. Улицата „8 септември“ на чиј фронт е лоцирана куќата, била традиционално занаетчиска улица, со многу дуќани. Тука била и првата бензинска пумпа во градот, првата бакалница (маркет), најстарата книжарница. На северната страна од куќата претходно постоела кафеана во која во 1923 година бил сместен и активно работел Клубот на независната работничка партија на Југославија во Велес (потоа тој објект бил срушен во 1950-ите и била изградена зградата на Синдикатот). Педесетина метри погоре по улицата се двете куќи на Ѓоргови (проектирани исто така од архитектот Солонцев). Со куќите на Солонцев, во Велес пристигнал новиот бран во развојот на велешката архитектура и преминот од традиционалното градителство на XIX век кон новиот европскиот модел на куќа.

Повеќеводен покрив покриен со ќерамиди.

Фасадата е малтерисана со варов малтер со жолта боја, изобилство на штукатурна архитектонска пластика со флорални и геометриски мотиви изработени во посветла боја и теракотни украси на главната и останатите две фасади.

На главната фасада - во голема мерка - дрвена. Исклучоци: кај јужниот дуќан - ПВЦ столарија на прозорецот над влезната врата и алуминиумска на излогот и влезната врата, а кај северниот дуќан - оригинална дрвена со променета метална заштитна ролетна. Влезната порта во дворот од куќата е од ковано железо декоративно обработена. Кај останатите фасади - столаријата е делумно оригиналната дрвена, а делумно ПВЦ.

Куќата има заден двор на две нивоа со помошни објекти кои се според планот на архитектот. Партерната обработка изведена во бетон во комбинација со зелени површини и дрвја.

добра

добра

Куќата во времето на нејзината изградба имала четири декорирани слободни фасади што се гледа од една стара фотографија, но во времето на изградба на зградата на Синдикатот во 1950-тите години, нејзината северна фасада станала полузатворена. Во 2001 год. заменета е оригиналната дрвена столарија со ПВЦ на катот од куќата. Во 2003 год. општината го финансирала освежувањето на бојата на фасадата. Во 2009 год. заменета е оригиналната дрвена столарија со ПВЦ на приземјето од куќата и направена е промена кај покривот од двоводен во повеќеводен и заменети се ќерамидите со нови.

архитектонска и естетска историскa емотивна Покрај несомнената архитектонска и естетска вредност, куќата на Шукарев има и голема историска вредност затоа што заедно со куќите на Ѓоргови проектирани од архитектот Солонцев, се меѓу првите куќи во Велес со кои пристигнал новиот бран во развојот на станбената архитектура што претставува премин од традиционалното градителство на XIX век кон новиот европскиот модел на куќа. Значајна историска додадена вредност за куќата претставува најстариот трговски објект во Велес - саатчискиот дуќан на Зографски, кој е во приземјето и сѐ уште е во функција со истата намена и е во сопственост на истото семејство уште од 1948 година.

Надлежните институции за заштита на културното наследство и останатите носители на одлуки да ги земат предвид вредностите кои објектот ги поседува, истиот да биде препознаен како градителско културно наследство од периодот помеѓу двете светски војни и да биде впишан во инвентарот за вредни објекти. Препорака до имателите на доброто: Да се почитува вредноста на објектот при поставување на елементи директно на фасадите и доколку се прават промени истите да бидат во насока на зачувување на неговата автентичност.

Просен, И. М. (2014). Ар деко у српској архитектури. Докторска дисертација. Универзитет у Београду Филозофски факултет, Одељење за историју уметности Kadijević, A.& Ilijevski, A. (2021). Arhitektura i vizuelne umetnosti u jugoslovenskom kontekstu 1918–1941. Beograd. Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet Дума.мк. (2018, Јуни 4). Ѓоргови – образовано, чесно и имотно старо велешко семејство. Преземено декември 2024, од https://duma.mk/region/veles-3/25309-2018-06-04-00-09-55/ Ладински, В. (2020, Декември 2). Градителското наследство на руските архитекти кај нас, Порта3. Преземено ноември 2024, од https://www.porta3.mk/graditelskoto-nasledstvo-na-ruskite-arhitekti-kaj-nas/ ТиРековМиРече. (2017, Декември 23). Преземено декември 2024, од http://www.tirekovmirece.com/Novost/Куќата-на-Шукара%2C-работена-по-нацрт-на-руски-мигрант ТиРековМиРече. (2013, Април 19). Преземено јануари 2025, од http://tirekovmirece.com/Novost/Еден-век-Зографски-мерат-точно-време-на-велешани Оригиналните планови за куќата, за потребите на проектот љубезно ги сподели г. Андреја Весов во чија сопственост истите се наоѓаат.